 نویسنده: اولگاماتی وایس
 مترجم: آزاده فرامرزی‌ها

 اصول گردآوری شده در این متن، پایه آموزش بازیگری در تئاتر است که هر نوآموزی باید آنها را فراگیرد. این اصول به صورت استاندارد در تمامی آموزشگاه‌های تئاتر در جهان به عنوان مقدمه کار بازیگری تدریس می‌شوند. هدف این دروس بالفعل کردن توان درک یک نمایشنامه و استفاده عملی از صحنه و ابزار آن در هنرجویان است. سرفصل این دروس عبارتند از:
1ـ راحتی بر روی صحنه 2ـ بروز احساسات در چهره 3ـ گوش کردن و عکس‌العمل صحیح 4ـ حرکت 5ـ شخصیت‌ پردازی 6ـ صدا 7ـ هدف و شیوه رسیدن به آن 8ـ ابزار صحنه 9ـ ارزیابی 10ـ اجرا

 راحتی بر روی صحنه
 هدف: در این درس هنرجویان فرا می‌گیرند که چگونه عملی را با راحتی و تمرکز در مقابل جمع انجام دهند.
 لوازم مورد نیاز: یک پارچه سفید و یک نمایشنامه کوتاه رادیویی
 گام اول: از هنرجویان بخواهید در یک دایره کنار هم بایستند. اگر کلاس خیلی بزرگ باشد، می‌توان آنها را در دو دایره تقسیم کرد. چند نفر از آنها را در وسط دایره قرار دهید. از آنها بخواهید چشمان خود را ببندند، دستها را مستقیم به طرف جلو بگیرند و به آرامی و بدون اینکه شکستگی در بدن ایجاد شود خود را به عقب پرت کنند و نفرات پشتی، آنها را با دست نگه دارند. برای ایجاد اطمینان و جلوگیری از ترس یا خجالت هنرجویان، خود ابتدا این کار را انجام دهید. اگر کسی از انجام این کار وحشت داشت، می‌توان حلقه دایره را بسته‌تر کرد تا همه از ایمن بودن خود مطمئن شوند و تنش در هنگام کار وجود نداشته باشد. مرتب جای افراد کنار را با افراد وسط عوض کنید و اجازه دهید همه در تمرین حضور داشته باشند. در طول تمرین درباره لزوم اطمینان به یکدیگر در کار بازیگری صحبت کنید. از آنها بپرسید کدام قسمت از تمرین را بیشتر دوست دارند. بیشتر مایلند در وسط دایره قرار بگیرند یا اطراف آن؟ دوست دارند این کار در سکوت کامل انجام شود یا صحبت کردن سایرین، تمرکز آنها را بر هم نمی‌زند؟
لزوم اطمینان در این تمرین، دقیقاً شبیه لزوم آن در حین اجرا بر روی صحنه است.
 گام دوم: سپس یک پارچه سفید را در مقابل یک منبع نور قوی قرار دهید و باقی چراغهای کلاس را خاموش کنید. دو نفر را داوطلب کنید تا در پشت پارچه قرار گیرند به طوری که عکس آنها بر روی پارچه‌ نشان داده شود. یک نمایشنامه رادیویی به آنها بدهید و بخواهید تا هر گونه که دوست دارند آن را اجرا کنند. این کار را چند بار تکرار کنید و اجازه دهید نفرات بیشتری در این تمرین همکاری کنند. به آنها توضیح دهید که این تمرین برای این انجام می‌شود که آنها با شکل بدن بر روی صحنه آشنا شوند. در این تمرین می‌توان از اجسام معدودی مانند کلاس، شمشیر و غیره برای بازی استفاده کرد.
 گام سوم: چراغها را روشن کنید. اکنون اگر کسی پشت پارچه قرار گیرد، فقط از قسمت زانو به پایین در معرض دید قرار می‌گیرد. دوباره تعدادی از هنرجویان را پشت پرده قرار دهید و از آنها بخواهید قصه‌ای بر گرفته از یک افسانه را به دلخواه خود بازی کنند. به آنها یادآوری نمایید که فقط از زانو به پایین دیده می‌شوند.
 گام چهارم: به تمام آنها اجازه دهید در این تجربه رادیویی شرکت کنند. حال دوباره به متن رادیویی برگردید. توجه داشته باشید که متن پُر از صداها و آواهای عجیب باشد. تعدادی از هنرجویان را آماده بازی در این متن کنید و از بقیه بخواهید در هنگام اجرا، سر خورد را بر روی زمین قرار دهند و چیزی نبینند.
 گام پنجم: پس از اجرا خیلی کوتاه دوباره به موضوع اطمینان و احترام بر روی صحنه تأکید کرده و همچنین درباره وظایف درست تماشاگر بودن نیز به آنها توضیح دهید.
توجه: این درس احتمالاً دو روز زمان می‌برد و درس بسیار مهمی است؛ زیرا هنرجویان را وا می‌دارد که به راحتی و با کمترین احتمالِ اشتباه و ترس در مقابل دیگران بازی کنند.

 بروز احساسات در چهره
هدف: هنرجویان توانایی بروز احساسات خود را از طریق اعضای صورت به دست می‌آورند.
 لوازم مورد نیاز: تصاویر ویدیویی از حالتهای مختلف احساسی در چهره و قسمتهایی از سناریوهای مختلف
 گام اول: تصاویر ویدیویی را برای هنرجویان پخش کنید. پس از هر فریم، تصویر را نگه داشته و راجع به حس القا شده، چگونگی القا و چگونگی دریافت آن صحبت کنید.
 گام دوم: کلاس را به گروه‌های 8 تا 10 نفره تقسیم کرده و آنها را به شکل دایره در کنار هم قرار دهید. از تک تک هنرجویان بخواهید به دلخواه، تصویری را انتخاب کرده و آن را برای بقیه اجرا کنند.
 گام سوم: از نفر اول هر گروه بخواهید که با کف زدن، ریتمی یکنواخت را آغاز کند و بقیه، یکی یکی به این ریتم اضافه شوند. سپس همزمان با دقت در نگه داشتن ریتم، نفر اول تصویری را به وسیله اعضای صورتش نشان داده و نفر بعدی همان تصویر را به روش خود بازی کند و همینطور نفرات بعدی سعی کنند هر یک به شیوه خود همان تصویر را ارایه دهند. اجازه ندهید ریتم کار از بین برود.
 گام چهارم: به آنها توضیح دهید که این تمرین به آنها کمک می‌کند تا دریابند برای هر تصویر چند حالت مختلف وجود دارد؛ بنابراین اصلاً لازم نیست به سمت کلیشه‌های موجود بروند.
 گام پنجم: بعد از این توضیح آنها را به گروه‌های 2 تا 3 نفره تقسیم کنید و به هر گروه، بخشی از یک نمایشنامه از پیش آماده شده را بدهید؛ نمایشنامه‌هایی با موضوعاتی مثل:
ـ فرض کنید در تولد 16 سالگی خود تنها هدیه‌ای که دریافت کرده‌اید یک جعبه بسیار کوچک است؛ اما وقتی آن را باز می‌کنید، کلید یک اتومبیل را در آن می‌یابید!
ـ فرض کنید از اعضای تیم بسکتبال مدرسه هستید و پس از یک پیروزی درخشان به مدرسه باز می‌گردید و در می‌یابید که مربی محبوبتان در اثر سکته قلبی فوت کرده است.
 گام ششم: به هر گروه فرصت بدهید تا روی متن داده شده کار کنند.
 گام هفتم: پس از اجرای هر گروه با کمک سایر افراد کلاس، اجرا را مورد بررسی قرار داده و بخصوص بر روی حرکات چهره‌شان تأکید کنید. از تماشاگران درباره القای صحیح احساسات سؤال کنید.

 گوش کردن و عکس‌العمل صحیح
هدف: در یک بازی فی‌البداهه، هنرجویان عمل گوش کردن دقیق و نشان دادن عکس‌العمل مناسب در حین بازی را فرا می‌گیرند.
 لوازم مورد نیاز: چند برگ کاغذ
 گام اول: از هنرجویان بخواهید همگی با هم وارد کلاس شوند. آنها را پس از ورود، هدایت کنید تا در جاهای مختلف بنشینند و روی کاغذهایشان شروع به نوشتن کنند. در همین حین شما درباره موضوعات مختلف با آنها صحبت کنید و از آنها بخواهید همچنان که مشغول نوشتن هستند به صحبتهای شما عکس‌العمل نشان دهند.
 گام دوم: با توجه به عکس‌العمل آنها، شما می‌توانید دریابید که کدام دقیقتر به صحبتهای شما گوش می‌کند. این موضوع را به آنها گوشزد کنید.
 گام سوم: سپس درباره اهمیت دقیق گوش دادن به طرف مقابل در حین بازی بر روی صحنه صحبت کنید.
 گام چهارم: سه نفر از آنها را به شکل داوطلب انتخاب کنید تا فی‌البداهه موضوعی را اجرا کنند. هیچکدام از آنها نمی‌دانند موضوع بازی چیست و فقط با گوش کردن دقیق به صحبتهای یکدیگر و در نتیجه آن نشان دادن عکس‌العملهای صحیح، می‌توانند کار را ادامه دهند.

 حرکت
هدف: هنرجویان توانایی ارایه تصویر را به وسیله بدن خود فرا می‌گیرند.
 لوازم مورد نیاز: ماسک، پارچه و موسیقی
 گام اول: وقتی هنرجویان وارد کلاس می‌شوند، شما روی زمین دراز کشیده‌اید و از آنها می‌خواهید به شما ملحق شوند.
 گام دوم: از آنها بخواهید با کشش عضلات مختلف بدن، هر نوع فشار و تنشی را رها کرده و کاملاً آزاد و راحت باشند. این کششها، می‌توانند شامل تمرینهای یوگا باشند.
 گام سوم: به هر کدام از آنها تکه‌ای پارچه بدهید و موسیقی ملایمی را در کلاس پخش کنید. از آنها بخواهید با توجه به حسی که از موسیقی دریافت می‌کنند، پارچه‌ها را به هر حالتی که مایلند حرکت دهند.
 گام چهارم: پس از انجام این تجربه با پارچه، کلمات مختلفی را در کلاس اعلام کنید و از آنها بخواهید با شنیدن هر کلمه، حسی را که از آن کلمه می‌گیرند با بدن خود نمایش دهند؛ کلماتی مانند: باد، جنگ، پیری، راننده کامیون، مانکن و غیره.
 گام پنجم: کلاس را به گروه‌های 4 تا 5 نفره تقسیم کنید و ماسکها را در اختیار آنان قرار دهید. به هر گروه، جمله‌ای بگویید تا به کمک هم و توسط بدن خود آن را به بقیه نشان دهند. پس از اجرای هر گروه از اعضای گروه‌های بعد بخواهید جمله مربوطه را حدس بزنند.
 گام ششم: این درس را با درس بیان احساس به وسیله چهره مقایسه کنید و از هنرجویان بخواهید تجربیات خود را درباره هر کدام با شما در میان بگذارند.

 شخصیت‌پردازی
هدف: هنرجویان با نوشتن بیوگرافی برای یک شخصیت آن را پردازش و تحلیل کرده و برای اجرای نقش آن آماده می‌شوند.
 لوازم مورد نیاز: چند برگ کاغذ که نام افراد معروف و چند برگ کاغذ که موقعیتهای مختلف بر روی آنها نوشته شده باشد.
 گام اول: یکی از هنرجویان را داوطلب کنید تا از کلاس خارج شود. برگه‌های کاغذ را که نام شخصیتهای معروف بر روی آنها نوشته شده بین بقیه تقسیم کنید. از آنها بخواهید درباره شخصیت نوشته شده بر روی کاغذشان برای فرد داوطلب، توضیح دهند تا او بتواند آنها را شناسایی کند.
 گام دوم: از آنها بخواهید به اندازه یک پاراگراف درباره شخصیت نوشته شده بر روی کاغذهایشان بنویسند و در ضمن به آنها توضیح دهید که چه مواردی در شخصیت آنها، در شناخت درست آن شخصیت کمک می‌نماید.
 گام سوم: سپس از هر کدام بخواهید با توجه به نوشته‌هایش، شخصیت را برای ما و به بقیه معرفی کند؛ مثلاً: کیست؟ اهل کجاست؟ از چه خانواده‌ای است؟ شغلش چیست؟ دوستان صمیمی او چه کسانی هستند؟ دیدگاه آن شخصیت درباره این کار گروهی چیست؟ و غیره.
 گام چهارم: برگه‌های موقعیت را بین آنها تقسیم کنید و از آنها بخواهید شخصیت پردازش شده خود را در آن موقعیت قرار داده و در یک صفحه درباره شخصیت و موقعیتی که در آن قرار داده شده، بنویسند.
 گام پنجم: درباره اهمیت شناخت شخصیتی که بازیگر قرار است آن را به تصویر بکشد، توضیح دهید.

 صدا
هدف: با خواندن یک داستان کوتاه، هنرجویان توانایی استفاده از تکنیکهای مختلف صدا سازی را فرا می‌گیرند.
 لوازم مورد نیاز: چند برگ کاغذ، یک کیسه و چند داستان کوتاه.
 گام اول: برگه‌های کاغذ را بین هنرجویان تقسیم کنید و از آنها بخواهید هر کدام فرمی از «صوت» را روی آنها بنویسند؛ مثلاً نجوا کردن، فریاد زدن، ناله کردن و غیره. سپس کاغذها را داخل کیسه قرار دهید. روی تخته، جمله‌ای مانند «آهای، بیا اینجا» را بنویسید.
 گام دوم: آنها را به نوبت داوطلب کنید تا کاغذی را از داخل کیسه بردارند و در موقعیتی فرضی که شما به آنها پیشنهاد می‌دهید، جمله بالا را بخوانند و نفر بعدی را صدا بزنند.
 گام سوم: به همه آنها فرصت انجام این تمرین را بدهید و اجازه دهید اشکال مختلف صدا، بارها و بارها تکرار شوند.
 گام چهارم: سپس درباره مشکلات آنها در ایجاد اصوات و اینکه کدامیک برای هر کدام از آنها دشوارتر بوده صحبت کنید و تجربیات آنها را بشنوید.
 گام پنجم: به هر کدام، یک داستان کوتاه و یا قسمتی از یک داستان را بدهید. فرصت بدهید تا آنها را بخوانند و بر کلمات مسلط‌ شوند.
 گام ششم: سپس به هر کدام سه برگ از کاغذهای تمرین بالا را داده و از آنها بخواهید از هر سه تکنیک داده شده در خواندن داستان خود استفاده کنند.
 گام هفتم: اجازه دهید به نوبت داستان خود را با استفاده از تکنیکهای صدایی مختلف بخوانند و بعد راجع به اینکه چرا و چگونه از این تکنیکها استفاده کرده‌اند برای بقیه توضیح دهند.
 گام هشتم: برای آنها درباره اهمیت صدا و صداسازی بازیگر بر روی صحنه صحبت کنید و یادآوری نمایید که صدای یکنواخت و بدون فرکانس یک بازیگر تا چه حد برای تماشاگر خسته کننده خواهد بود. صدا از مهمترین ابزارهای کار یک بازیگر است که نیمی از القای احساس با آن صورت می‌گیرد.

 هدف و شیوه رسیدن به آن
هدف: هنرجویان در این درس، توانایی مشخص کردن هدف یک صحنه و شیوه ارایه آن را فرا می‌گیرند.
 لوازم مورد نیاز: چند نوار ویدیویی از صحنه‌هایی که بازیگران از شیوه‌های مختلف برای نشان دادن هدف یک صحنه استفاده می‌کنند؛ مانند رشوه دادن، فریب دادن، چاپلوسی و غیره.
 گام اول: دو نفر از هنرجویان را داوطلب کرده و موقعیتی فرضی را که دارای کشمکش باشد در اختیار آنها قرار دهید و آن را جداگانه به هر کدام بگویید؛ مثل: نفر اول بسیار خسته است و فقط یک صندلی بر روی صحنه وجود دارد و نفر دوم بر روی آن نشسته است و بلند نمی‌شود و یا نفر اول احتیاج شدید به خواب دارد و نفر دوم نباید اجازه دهد که او بخوابد؛ زیرا می‌داند خواب برایش خطرناک خواهد بود و غیره. این تمرین را با چند گروه دو نفره انجام دهید.
 گام دوم: پس از اجرای گروه درباره اینکه آیا دو بازیگر توانسته‌اند هدف صحنه را مشخص کنند و آن را نشان دهند یا نه، آیا سایرین متوجه این هدف شده‌اند یا نه. توضیح دهید که بازیگر بی‌هدف وارد صحنه نمی‌شود. همانگونه که در زندگی واقعی، معمولاً کسی بی‌هدف به جایی نمی‌رود، بازیگر باید بداند از هر صحنه چه چیز می‌خواهد.
 گام سوم: سپس نوارهای ویدیویی را به آنها نشان داده و از آنها بخواهید هدف هر صحنه و راه‌هایی را که بازیگر برای رسیدن به آن هدف انتخاب کرده، مشخص کنند. به آنها توضیح دهید شیوه‌های رسیدن به هدف، تاکتیکهایی هستند که بازیگر باید برای بازی در هر صحنه از آنها استفاده کند؛ دقیقاُ مثل زندگی واقعی. هنگامی که یک تاکتیک پاسخ مناسبی به موقعیت خاص خود نداد باید از تاکتیک بعدی استفاده کرد تا به هدف مورد نظر رسید.
 گام چهارم: سپس صحنه‌هایی از یک نمایشنامه را که همه با آن آشنایی دارند، انتخاب کنید و از آنها بخواهید در گروه‌های 2 تا 3 نفره به پیدا کردن هدف هر صحنه و شیوه انتخابی گروه برای رسیدن به آن بپردازند.
 گام پنجم: از هر گروه بخواهید تجربه خود را با کلاس در میان بگذارد. به آنها توضیح دهید که هر بازیگر، شیوه خاص خود را برای رسیدن به هدف هر صحنه دارد و شاید این شیوه، منطبق با آنچه در نمایشنامه نوشته شده نباشد.

 ابزار صحنه
هدف: هنرجویان، روش استفاده صحیح از ابزار صحنه را فرا می‌گیرند.
 لوازم مورد نیاز: هر نوع وسیله موجود و دلخواه
 گام اول: روی یک میز در وسط کلاس، وسایل دلخواه خود را بچینید.
 گام دوم: از هنرجویان بخواهید هر کدام یک شی را انتخاب کنند.
 گام سوم: از آنها بخواهید از وسیله انتخابی خود به نحوی غیرمعمول استفاده کنند؛ یعنی مورد استفاده معمول آن را فراموش کرده و کاربرد جدیدی برای آن در نظر گیرند.
 گام چهارم: آنها را با توجه به ارتباط وسایلشان با یکدیگر در گروه‌های سه نفره دسته‌بندی کنید.
 گام پنجم: از هر گروه بخواهید تا صحنه‌ای را با استفاده از اشیای انتخاب شده خود بداهه‌سازی کند. به طوری که از هر سه وسیله گروه، استفاده مناسبی انجام شود.
 گام ششم: سپس با کمک بقیه افراد کلاس، کار هر گروه را بررسی کنید. از نظرات افراد استفاده کنید.
 گام هفتم: از هر گروه بخواهید به دلخواه و با توجه به ارتباط اشیا با یکدیگر هم گروه شوند و این بار با وسایل بیشتری کار کنند. به آنها توضیح دهید که استفاده از وسایل باید منطقی و هدفمند باشد. این تمرین را بارها انجام دهید.

 ارزیابی و اجرا
هدف: هنرجویان در پایان دوره، آموخته‌های مقدماتی بازیگری خود را اجرا کرده و ارزیابی می‌کنند.
 لوازم مورد نیاز: فرم ارزیابی
 گام اول: به هر گروه از هنرجویان، یک صحنه نمایشی ارایه دهید و از آنها بخواهید با استفاده صحیح از آموخته‌هایشان آن را به طور کامل اجرا کنند. شما می‌توانید در کار کارگردانی آنها را راهنمایی و هدایت کنید.
 گام دوم: در هنگام بازی هر گروه، سایر افراد کلاس به عنوان منتقد، کار گروه را ارزیابی کرده و نظرات خود را به آنها ارایه دهند.
 گام سوم: پس از اجرای همه گروه‌ها، فرمهای ارزیابی را بین آنها تقسیم کنید. هر گروه باید نظر خود را نسبت به کار گروه‌های دیگر در این فرم وارد نماید.